Słowa kluczowe
motywacja w onomastyce
derywacja paradygmatyczna
onimizacja
staropolskie nazwy osobowe
słowotwórstwo onomastyczne
Streszczenie
W artykule przedstawiono dokonania profesor Aleksandry Cieślikowej w zakresie słowotwórstwa nazw własnych. Na podstawie wybranych monografii i artykułów naukowych przedstawiono kolejno najważniejsze zagadnienia dotyczące kreacji antroponimów w dobie staropolskiej. Należą do nich problemy motywacji w słowotwórstwie onomastycznym, procesu onimizacji i sposobu opisu nazw niederywowanych słowotwórczo oraz udziału derywacji paradygmatycznej w powstawaniu staropolskich nazw osobowych. Poglądy A. Cieślikowej dotyczące staropolskiej antroponimii przyczyniły się do rozwoju słowotwórstwa onomastycznego, integralnej części gramatyki nazw własnych i dały podstawy metodologiczne do opisu staropolskich nazw osobowych z perspektywy synchronicznej.
Bibliografia
Biolik, M. (1992). Toponimia byłego powiatu ostródzkiego [Toponymy of the former Ostróda district] (Pomorskie Monografie Toponomastyczne nr 10). Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe.
Borek, H. (1988). Nazwy relacyjne w toponimii [Referential names in toponymy]. W: K. Zierhoffer (red.), Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna [Fifth National Onomastic Conference] (s. 43–51). Poznań.
Breza, E. (1974). Toponimia powiatu kościerskiego [Toponymy of the Kościerzyna district] (Pomorskie Monografie Toponomastyczne nr 1). Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe.
Cieślikowa, A. (1990a). Staropolskie odapelatywne nazwy osobowe. Proces onimizacji. [Old Polish personal names from appellatives. The process of onymisation]. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Cieślikowa, A. (1990b). Problemy derywacji paradygmatycznej w antroponimii [Problems of paradigmatic derivation in anthroponymy]. Onomastica, 35, 18–29.
Cieślikowa, A. (1991). Derywacja paradygmatyczna w staropolskiej antroponimii [Paradigmatic derivation in Old Polish anthroponymy]. Kraków: IJP PAN.
Cieślikowa, A. (1994). O motywacji w onomastyce [On motivation in onomastics]. Polonica, 16, 193–199.
Cieślikowa, A. (2003). O współczesnych słowotwórczych analizach onomastycznych [On contemporary word-formation onomastic analyzes]. W: M. Biolik (red.), Metodologia badań onomastycznych [Methodology of onomastic research] (s. 50–57). Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego.
Cieślikowa, A. (2006). Onimizacja, apelatywizacja a derywacja [Onymisation, appellativization and derivation]. W: Z. Abramowicz, E. Bogdanowicz (red.), Onimizacja i apelatywizacja [Onymisation and appellativization] (s. 47–56). Białystok: Uniwersytet w Białymstoku.
Duma, J. (1999). Nazwy rzek lewobrzeżnego Mazowsza (z całym dorzeczem Pilicy) [River Names of the Left Bank of Mazovia (with the whole of the Pilica River Basin)]. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie.
Górnowicz, H. (1980). Toponimia Powiśla Gdańskiego [Toponymy of Gdańsk Powiśle region] (Pomorskie Monografie Toponomastyczne nr 4). Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe.
Grzegorczykowa, R., Laskowski, R. i Wróbel, H. (red.) (1984). Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia [A grammar of contemporary Polish. Morphology]. Warszawa: PWN.
Klemensiewicz, Z., Lehr-Spławiński, T. i Urbańczyk, S. (1965). Gramatyka historyczna języka polskiego (wyd. 3) [Historical grammar of Polish (3rd edition)]. Warszawa: PWN.
Kowalik-Kaleta, Z. (1981). Staropolskie nazwy osobowe motywowane przez nazwy miejscowe [Old Polish personal names motivated by place names]. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Lubaś, W. (1968). Nazwy miejscowe południowej części dawnego województwa krakowskiego [Place names of the southern part of the former Cracow voivodeship]. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Perlin, J. (2004). Metodologia językoznawstwa diachronicznego [Methodology of diachronic linguistics]. Warszawa: Dialog.
Przybytek, R. (2006). Bibliografia prac naukowych Profesor Aleksandry Cieślikowej [Bibliography of scientific works by Professor Aleksandra Cieślikowa]. W: K. Rymut i in. (red.), Munuscula linguistica in honorem Alexandrae Cieślikowa oblata (s. 555–569). Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Raszewska-Klimas, A. (2018). Wieloznaczność nazwisk Polaków [The ambiguity of the surnames of Poles]. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Rospond, S. (1957). Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw miejscowych [Grammatical structural classification of Slavic place names]. Wrocław: Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego.
Rymut, K. (2006). Zamiast wstępu — słów kilka o Profesor Aleksandrze Cieślikowej [Instead of an introduction — a few words about Professor Aleksandra Cieślikowa]. W: K. Rymut i in. (red.), Munuscula linguistica in honorem Alexandrae Cieślikowa oblata (s. 7–11). Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Saussure, F. de. (1991). Kurs językoznawstwa ogólnego [Course in general linguistics] (wyd. 2), tłum. K. Kasprzyk, oprac. K. Polański. Warszawa: PWN.
Taszycki, W. (1958), Słowiańskie nazwy miejscowe. Ustalenie podziału [Slavic place names. Establishing a division]. Kraków 1946. Przedruk w: Rozprawy i studia polonistyczne [Dissertations and Polish Studies], t. I (s. 228–268). Wrocław — Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Taszycki, W. (1968). Klasyfikacja słowiańskich nazw miejscowych znaczeniowa a formalna [Classification of Slavic place names — semantic vs. formal], W: Rozprawy i studia polonistyczne [Dissertations and Polish Studies], t. IV. Onomastyka i historia języka polskiego [Onomastics and the history of the Polish language] (s. 64–69). Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Wolnicz-Pawłowska, E. (1993). rec. A. Cieślikowa, Derywacja paradygmatyczna w staropolskiej antroponimii [Paradigmatic derivation in Old Polish anthroponymy], Kraków 1991. Onomastica, 38, s. 289–295.
Wolnicz-Pawłowska, E. (2006). Nazwy wodne dorzecza Warty od źródeł do ujścia Prosny [Hydronyms of the Warta river basin from its sources to the mouth of the Prosna river]. Warszawa: DiG.
Wolnicz-Pawłowska, E. (2013). O nazwach wodnych w Polsce [On hydronyms in Poland]. Warszawa: DiG.